Συντονισμός της ομιλίας του συλλόγου “ΠΡΟΑΣΠΙΖΩ” με θέμα τους εφήβους

Καταρχάς επιτρέψτε μου να συγχαρώ τον Πρόεδρο του Εθελοντικού Συλλόγου Προασπίζω Κο Γιώργο Λιάτσο, καθώς και όλα τα μέλη του συλλόγου, για την εξαιρετική αυτή πρωτοβουλία ενημέρωσης, να ευχαριστήσω τους ειδικούς επιστήμονες που είναι σήμερα μαζί μας τους οποίους θα παρουσιάσω πολύ σύντομα και να συγχαρώ επίσης τους μαθητές και τους εκπαιδευτικούς που είναι σήμερα εδώ όχι απλά για να ενημερωθούν αλλά για να συνεργαστούν μαζί μας ώστε να εξάγουμε συμπεράσματα πάνω σε πολύ σημαντικά ζητήματα.

Το αντικείμενο της ημερίδας μας είναι ένα πλαίσιο προβλημάτων που μπορούν να παρουσιαστούν κατά την εφηβική ηλικία και σχετίζονται με διάφορους τύπους εξαρτήσεων όπως για παράδειγμα τα ναρκωτικά, το αλκοόλ, το κάπνισμα αλλά και εξαρτήσεις όπως το διαδίκτυο, τα τυχερά παιχνίδια, η κακή διατροφή. Θα εξεταστεί πώς τα παραπάνω προβλήματα συνδέονται με την καθημερινότητα των εφήβων τις σχέσεις τους, το ευρύτερο περιβάλλον και πώς μπορούν να αντιμετωπιστούν από την οικογένεια.

Θα αναλυθούν επίσης σημαντικά ζητήματα τα οποία ταλανίζουν τους εφήβους και τους οδηγούν πολλές φορές σωματικά και ψυχολογικά σε αδιέξοδο όπως, η βία, η παραβατικότητα, η ενδοσχολική βία (το γνωστό bullying) που τα τελευταία χρόνια αποτελεί διακριτό πλέον πρόβλημα στη σχολική κοινότητα με σημαντικές προσπάθειες για την εξάλειψή του.

Η ελλιπής ενημέρωση σε σχέση με την προληπτική ιατρική και τις μεταδιδόμενες ασθένειες ένα εξίσου μείζον θέμα θα παρουσιαστεί στην ημερίδα αυτή, καθώς στην εφηβική ηλικία υπάρχει σημαντική πιθανότητα έναρξης της σεξουαλικής δραστηριότητας.

Πολλοί από εμάς πιθανόν να θεωρούν ότι τα παραπάνω προβλήματα δεν μας αφορούν, είναι προβλήματα που βλέπουμε στην τηλεόραση ή ακούμε ότι αντιμετωπίζει κάποιος άλλος. Πιστεύουμε ότι δεν πρόκειται ποτέ να τα αντιμετωπίσουμε, εμείς ως γονείς και εσείς ως μαθητές. Αυτό μας καθησυχάζει και μας καθιστά παθητικούς αποδέκτες ανέτοιμους να αναλάβουμε εκείνες τις πρωτοβουλίες πρόληψης που θα θωρακίσουν τόσο εμάς ατομικά όσο και την κοινωνία μας συνολικά.

Για να σας αποδείξω πόσο λανθασμένη είναι αυτή η προσέγγιση σας παρουσιάζω ορισμένα ενδεικτικά στατιστικά στοιχεία που πιστεύω ότι θα μας ταρακουνήσουν αρκετά.

Από τους μαθητές ηλικίας 13-19 ετών:

• Το 14% καπνίζει συστηματικά ( ένα τουλάχιστον τσιγάρο την ημέρα )
• Το 11% πίνει αλκοόλ πάνω από δυο φορές την εβδομάδα
• Το 10% έχει κάνει χρήση κάποια παράνομης ουσίας (συνήθως κάνναβης) τουλάχιστον τρεις φορές (15-19 ετών)
• Το 25% ασχολείται καθημερινά για τουλάχιστον τρεις ώρες (41% το Σαββατοκύριακο) με τον υπολογιστή και το διαδίκτυο. Το 28% αυτών έχει συμπτώματα εξάρτησης
• Το 9% υφίσταται σχολικό εκφοβισμό (bullying) ενώ το 16% ασκεί.
• Το 22% δεν χρησιμοποιεί πάντοτε μέτρα προφύλαξης κατά τη σεξουαλική επαφή

(Πηγή: ΕΠΙΨΥ)

Τα παραπάνω στατιστικά στοιχεία για εμάς τους εκπαιδευτικούς δεν είναι μόνο «ανησυχητικοί» αριθμοί. Βλέπουμε ότι προσωποποιούνται, ότι επιβεβαιώνονται από τους δικούς μας μαθητές από τα παιδιά μας που οφείλουμε μαζί με τους γονείς να καθοδηγούμε και να προστατεύουμε.

Οι εκπαιδευτικοί έχουμε την απαραίτητη εμπειρία, θέλω να ελπίζω το συντριπτικό ποσοστό και τη θέληση, να «διαγνώσουμε» προβλήματα όπως τα παραπάνω στο αρχικό στάδιο τους. Σε συνεργασία με την οικογένεια και με το παιδί να εκτιμήσουμε την έκταση του προβλήματος και να προτείνουμε τις ενδεδειγμένες λύσεις με τη βοήθεια και των ειδικών επιστημόνων.

Εκτιμώ ότι ο ρόλος των ειδικών και της ενημέρωσης, θα πρέπει να ξεκινάει από τα πρώτα χρόνια της εκπαίδευσης των παιδιών και θα αφορά τα ίδια αλλά και τους γονείς τους. Να γνωρίζουν οι οικογένειες εγκαίρως με ποιους τρόπους μπορούν να προλάβουν προβλήματα τα οποία όταν κορυφώνονται στην εφηβεία είναι πολύ πιο δύσκολο να αντιμετωπιστούν.

Πιστεύω επίσης ότι οι γονείς δεν πρέπει να νιώθουν μόνοι. Τα παιδιά δεν πρέπει να νιώθουν μόνα. Τα αισθήματα απόγνωσης, φόβου, ο πανικός του αδιεξόδου, πηγάζουν όχι μόνο από τη σοβαρότητα των προβλημάτων, αλλά ίσως και από την αδιαφορία των υπολοίπων.

Για αυτό και είναι πολύ σημαντικό όλη η μαθητική και εκπαιδευτική κοινότητα να βαδίζει ενωμένα, καθένας από εμάς και όλοι μαζί ως σύνολο να στηρίζουμε αυτούς που έχουν ανάγκη, να μη διστάζουμε να βρεθούμε στην πρώτη γραμμή της μάχης, με όπλα μας την αλληλεγγύη, την πληροφόρηση, την πρόληψη.

Γιώργος Ζαφειρόπουλος Ph.D

Διεύθυνση Σπουδών – Φροντιστήρια αριστεύειν